
نگارش: مجید برخورداری
موضوع: بررسی ابعاد رفتار مصرف کنندگان آب
هنوز فراموش نکردیم که سالهای نسبتا گذشته چنان برفی می آمد که مجبور بودیم ماهها روی برف و یخ کوچه ها و معابر رفت و آمد کنیم…
هنوز فراموش نکردیم، نوک کوهها حتی در گرمترین روزهای سال، همچنان سفید و برفی بود…
و هنوز خیلی موضوعات پربارش را فراموش نکردیم…
قصه پر غصه بی آبی را خیلی ها شنیدند و گفتند و تقصیر را گردن دیگری انداختند و به حق و یا ناحق گلایه کردند و …
اما در کنار این بحران کم آبی، اینبار در زمینه، با نگاه به گذشته نه چندان دور می بینیم که رفتار مصرف کنندگان هم در مواجه با این وضعیت جدید، تغییر کرده و خود عاملی بر تشدید پیامدهای کاهش بارندگی ها شده است.
در کنار افرایش جمعیت، ساخت و سازها، گسترش تاسیسات و صنایع آب بر، با نگاهی به رفتارها نسبت به مصرف آب در گذشته و حال، تفاوت هاش فاحشی دیده میشود و هرچند به طور مثال در بخش خانگی با ساخت شیرآلات کاهنده مصرف با با فرآیند اختلاط با هوا، سعی شده کمی از پیامدهای سورفتارها در مصارف بی رویه آب را کاهش دهد.
حال اینکه از آب شرب چقدر برای شرب استفاده میشود موضوع دیگری است، ولیکن توقعات ما از آب همچنان رو به افزایش است.
حال به چند نمونه از این تغییر رفتارها نسبت به گذشته و اکنون اشاره می شود:
استفاده از ماشین های لباس شویی و ظرفشویی که برغم اینکه در سهولت کار بسیار موفق بوده ولی در مصرف آب له نسبت گذشته که با یک بار یا نهایت سه بار شستن در تشت آب این کار صورت میگرفت در حالیکه با این دستگاهها که اغلب با حداقل ظرفیت هم مورد استفاده قرار می گیرند، هزاران لیتر آب، مصرف یا شاید به هدر می رود.
با سهولت در دسترس بودن گاز، بجای نفت و ساخت انواع آبگرمکن های پیشرفته که در هر ثانیه، امکان در دسترس بودن آب گرم را فراهم نموده، تعداد و مدت مصارف استحمام به شدت افزایش یافته و با توجیه های مختلف ، استحمام های مکرری استفاده میشود که در گذشته هرگز به این تعداد و مدت نبوده است و از آنجا که آب سرد و گرم در حالتی (دوش) تنظیم میشود، دیگر حوصله بستن و تنظیم مجدد آن وجود ندارد و لذا حجم بسیار قابل توجهی از آب در زمانی که اصلا احتیاجی به بازبودن شیرآب نیست، به هدر می رود.
با افزایش تعداد خودروها، نظافت و شستن خودرو به یک رفتار پرکاربرد تبدیل شده است و برقراری جریان پرفشار آب در شلنگ، لذت بخش ترین حالت شستن خودرو هست که حوصله ای برای بستن شیرآب در لحظاتی که نیاز به بازبودن شیرآب نیست، وجود نداشته و این آب نازنین روانه جوی خیابان یا کوچه میشود، البته هستند هنوز کسانی که از همان شیوه صحیح استفاده از یک سطل و مدیریت صحیح مصرف آب استفاده می کنند.
با رشد روز افزون آپارتمان نشینی، شست و شوی راه پله ها و مشاعات، همواره توسط یک نفر نظافتچی که از قبل تعیین شده صورت میگیرد که این شخص بایت انجام این کار مزد گرفته و برای اینکه کار نظافت به بهترین شکل از دیدگاه خودش نمایان شود از آب حداکثر مصرف را مورد عمل قرار می دهد، این شخص اغلب نگرانی بابت پول آب نداشته و اختیار کامل را در میزان مصرف آب دارد و همین موضوع سبب مشاهده صحنه هایی است که این افراد، شلنگ بدست با فشار بالا، مبادرت به نظافت محل سکونت متقاضیان می کند.
از شست و شوی چندباره فرشها، پتوها و غیره که قبلا تنها یکبار در آستانه سال جدید صورت می گرفت، بگذریم، مصادیق اینگونه رفتارها که در تناقضی آشکار با پیامدهای مصرف آب می باشد و تداوم این وضعیت و یا توجه به شرایط موجود و محدودیت های شدید منایع آبی و البته مالی(برای اجرای طرحهای و پروژه ها) احتمال تصمیم گیری سختگیرانه نظیر جداسازی آب شرب از آب بهداشتی ولی غیرعرب وجود دارد و آن وقت است که برای شرب و پخت و پز، باید بهای گزافی به آب های بسته بندی معدنی یا آشامیدنی، بپردازیم.
کلام آخر اینکه، با آموزش همگانی و داشتن حساسیت می توان بسیاری از این رفتارهایی که منجر به هدرروی “آب” در این شرایط میشود را اصلاح نمود و بدون شک کاهش پیامدهای کم یا بی آبی نیاز به یک عزم بزرگ و چندجانبه داره که یکی از آنها، اصلاح رفتار مصرف “آب” هست…